Eleşkirt Haberleri

Eleşkirt, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Ağrı iline bağlı bir ilçedir. İl merkezine 34 km uzaklıktadır. İlçenin yüzölçümü 1.559 km², takribi rakımı ise 1.840 metredir. 2024 yılı itibarıyla toplam nüfusu 28.901'dir. İlçe merkezi dışında 3 belde (Yayladüzü, Tahir, Yücekapı) ve 61 köyden oluşmaktadır. İdari yönetim; Kaymakam Ömer Saygılı ve Belediye Başkanı Ramazan Yakut (AK Parti) tarafından yürütülmektedir. Posta kodu 04000, alan kodu 0472'dir. Eleşkirt, coğrafi olarak Ağrı il merkezinin güneydoğusunda yer alır. Doğuda Ağrı Merkez, batıda Horasan ve Karayazı, güneyde Tutak ve Karayazı, kuzeyde ise Kağızman ve Sarıkamış ilçeleriyle komşudur. Eleşkirt'in posta kodu 04600 olarak belirlenmiştir. Bu kod, ilçeye ait resmi posta gönderimlerinde kullanılmaktadır.

Antik ve Orta Çağ Dönemi: Eleşkirt'in tarihi M.Ö. 2000'li yıllara kadar uzanır. Akadlar, Amurrular, Luvi ve Hititler bölgeye hâkim olmuştur. Daha sonra Gutiler, Asurlular ve Urartular bölgeyi kontrol etmiştir. Urartular döneminden kalan Toprakkale ve Pirabat gibi kalıntılar önemli arkeolojik alanlardır. Bölge, Medler, Persler ve Roma İmparatorluğu'nun egemenliğinde kalmıştır. Büyük İskender döneminde Helenistik kültüre dahil olmuştur.

Hun Türkleri ve İlk Türk Akınları: Saka Türklerinin bölgeye gelişiyle birlikte Eleşkirt ilk kez Türk hakimiyetiyle tanışmıştır. 395 yılında Batı Hunları, Eleşkirt üzerinden Anadolu'ya geçmiştir. Bu dönemden itibaren bölge farklı Türk topluluklarının geçiş ve yerleşim alanı olmuştur.

Selçuklu ve Beylikler Dönemi: 1064 yılında Selçuklu komutanı Yakuti Bey tarafından fethedilen Eleşkirt, Saltuklular ve Sökmenliler gibi beyliklerin yönetimine girmiştir.

Osmanlı Dönemi: Eleşkirt, 1514 yılında Yavuz Sultan Selim döneminde Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı döneminde Van ve Erzurum eyaletlerine bağlı Beyazıt Sancağı'nın bir kazası olarak yönetilmiştir. 1828, 1856 ve 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşlarında kısa süreliğine Rusların eline geçmiştir. 1878'de Berlin Kongresi ile Osmanlı'ya geri verilmiş, 1914-1918 yılları arasında tekrar işgal edilip ardından geri alınmıştır.

Eski ilçe merkezi Toprakkale köyüydü. İran transit yolunun Eleşkirt'ten geçmesi üzerine 1926 yılında ilçe merkezi bugünkü yerine taşınmıştır. 1927 yılında Ağrı vilayet olunca Eleşkirt bu ile bağlanmıştır.

Nüfus Yapısı: Eleşkirt'in nüfusu 2007 yılında 40.867 iken, 2024 yılında 28.901'e düşmüştür. Nüfusun büyük kısmını Kürtler oluşturmaktadır. İlçede ayrıca Ahıska Türkleri, Azerbaycan Türkleri ve Karapapaklar da yaşamaktadır.

Mutfak: Eleşkirt mutfağı et, sakatat, bulgur, tereyağı ve yöresel baharatlarla zenginleşmiştir. Gırar adı verilen ayran çorbası özgün bir şekilde yapılır. Çiçal (örgü peyniri), keşkek ve cılbır en bilinen ürünlerdendir. Ahıska Türklerinin sütlü ekmeği, sinor, tutmaç çorbası, haça pur, bişi ve hasuta gibi yemekleri de kültürün bir parçasıdır.

Halk Müziği ve OyunlarıB Dengbeji kültürü Eleşkirt'te oldukça yaygındır. Dengbejler Kürtçe ağıtlarla bölge kültürünü yaşatmaktadır. "Konma Bülbül Konma" türküsü ilçeyle özdeşleşmiştir. Halk oyunları arasında halay ve laçi başı çekmektedir.

Tarihî Yapılar: 1687 yılında Mirza bin Abdi tarafından inşa edilen Toprakkale Camii ilçenin en eski yapılarından biridir. Günümüzde hâlen ibadete açık olan cami, 1967 yılında onarımdan geçirilmiş ve koruma altına alınmıştır. Aynı köyde Urartu dönemine ait kalıntılar da bulunmaktadır.

Belde ve Köyler: Eleşkirt'e bağlı 3 belde ve 61 köy bulunmaktadır. Tahir, Yayladüzü ve Yücekapı köyleri 2000 sonrası belde statüsüne geçmiştir. 2012 sonrasında bazı köyler belde mahallelerine dönüştürülmüştür. Ayrıca 1946, 1985 ve 1989 yıllarında bazı köyler Ağrı Merkez ilçeye bağlanmıştır.