ABONE OLDolaşım sistemi içinde bulunan yağlı bir maddeye (lipid) kolesterol denir. Genellikle iki nedenden ortaya çıkar.
Birincisi kişinin beslenme alışkanlığıdır. Et ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdaların çoğunlukla tercih edildiği beslenme alışkanlıklarında kolesterolün yükselmesi söz konusu olmaktadır.
İkincisi ise, karaciğerin ürettiği kolesteroldür. Yetersiz beslenme de yüksek kolesterole sebep olan önemli bir etkendir.
İşlenmiş gıdalar, içerdikleri doymuş yağ yüzünden kötü kolesterolü bol miktarda barındırır. Bu yüzden meyve, sebze, tahıl ve balık gibi yiyecekler daha çok tüketilmeli ve saf zeytinyağı tercih edilmelidir.
LDL kolesterolü yüksek derecede olan bireyler damar sertliği, kalp büyümesi, damar tıkanıklığı gibi tehlikelerle karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu durum, kalp krizine neden olan en önemli etkenlerdendir.
Yüksek kolesterol, vücuttaki ana damarların tıkanmasına yol açabilir ve bu da periferik damar hastalıklarına neden olur. Bu durum kateterizasyon adı verilen tedavi yöntemiyle damarları temizleyerek ve kalpteki kan akışını düzenleyerek ile giderilir.
Yüksek kolesterolün bir tehlikesi de, ani felce yol açabilmesidir. Tıkanan damarların içinde pıhtılaşan kan, akciğer ya da kalpte tromboza neden olmaktadır. LDL kolesterolü seviyesinin öğrenilmesi için vücuttaki kolesterol değerlerini gösteren basit bir kan tahlili yaptırmak yeterli olmaktadır.
Test öncesinde 2 saat boyunca bir şey yiyip içilmez ve test birkaç dakika içinde yapılır. Lipid profil testi adı verilen bu test, tüm kolesterol seviyesinin yanında iyi kolesterol (HDL) ve kötü kolesterol ( LDL) seviyelerini de ölçmektedir.
Beslenme ile doğrudan ilişkili olan LDL'nin tersine, HDL değerleri, bireyin yaşam tarzıyla ilişkilidir. Sigara kullanılması ve obezite kandaki HDL değerlerini direkt olarak etkiler. Zayıflamak, sigarayı bırakmak ve spor ise HDL seviyesini yükseltmektedir.
Kısacası, toplam kolesterolü kontrol altında tutmak için beslenme alışkanlığı ve yaşam tarzını değiştirmek iyi kolesterolü yükseltir, kötü kolesterolü düşürür. Bu tedbirlerin yeterli olmadığı durumlarda ise doktor tarafından HDL seviyesini yükseltecek ilaçlar önerilebilir.
