Yüksek kolesterol kalp düşmanı

Kolesterol vücudumuzdaki her hücrede bulunan bir yağ çeşididir. Yağların sindiriminde, hücre zarında yapıtaşı olarak ve bazı hormonların yapımında görevleri vardır. Fazla miktarda olması ise zararlıdır.
Kolesterol et, süt ürünleri, yumurta gibi hayvansal kaynaklı besinlerde bulunmaktadır.
Kanda kolesterol “lipoprotein” denilen taşıyıcılarla taşınır. Bu taşıyıcıların, miktarına göre “iyi kolesterol” HDL-Kolesterol ve “kötü kolesterol” LDL-Kolesterol diye iki tipi vardır.
LDL kolesterol yani kötü kolesterol, kanda yağların damar duvarında birikmesine sebep olarak ateroskleroz (damar sertliği) denilen bir çeşit damar hastalığına yol açar. Damar sertliği nedeniyle damar zamanla daralarak kanın geçmesine izin vermez ve kalp krizine neden olur. Eğer damar tıkanması beyin damarlarında olursa inme (felç) meydana gelebilir.
HDL kolesterol (iyi kolesterol) kandan yağları toplayarak, parçalanmak üzere karaciğere götürür. HDL miktarının artması damar sertliği riskini azaltarak damarlarımızı dolayısıyla da kalbimizi ve beynimizi korur. HDL'nin artmasını sağlamanın en kolay yolu egzersiz yapmaktır.
Kolesterolümün yüksek olduğunu nasıl anlarım?
Kolesterol değerlerinin yüksekliği kan testleri ile anlaşılır. Tavsiye edilen değerler Total kolesterolün 200 mg/dl’nin altı, genel duruma göre değişmekle birlikte LDL kolesterolün 130 mg/dl’nin altı, trigliseridlerin 150 mg/dl’nin olmasıdır. HDL kolesterol değerlerinin 40 mg/dl’nin üzerine çıkarılması kalp damar hastalığı riskini azaltacaktır.
Kolesterol yüksekliği hangi şikâyetlere sebep olur?
Kolesterolün yüksek olması herhangi bir şikâyete sebep olmaz. Kolesterol yüksekliğinin yol açtığı kalp krizi veya felç gibi hastalıklar, kolesterolün damar duvarında birikmesiyle yıllar sonra ortaya çıkar.
Trigliserid nedir?
Trigliserid yağın doğada bulunduğu şeklidir. Kolesterol gibi hem vücutta yapılır hem de besinlerle alınır. Kandaki ölçülen düzeyi yüksek olanlarda kalp hastalığı daha sık görülmektedir.
Kan kolesterol seviyelerim yüksek ise ne yapmalıyım?
Öncelikle eğer bir ailevi kolesterol yüksekliği veya bir başka hastalığa bağlı kolesterol değerlerinde bozukluk varsa tıbbi destek almak gereklidir. Bunun dışında genel önlemler –ki tıbbi desteğin içerisinde bu önlemlerde vardır- yaşam tarzının değiştirilmesidir.
Yaşam tarzı değişiklikleri: stresten uzak yaşam tarzını benimsemek, dengeli beslenmek ve kolesterol içeriği düşük besin maddelerini seçmek düzenli egzersiz ve spor yapmak.
Tüm bu çabalar sonunda düzelmeyen kolesterol değerleri tıbbi destek ile ilaç kullanarak normal düzeylere getirilmektedir. Günümüzde çok daha etkili ve yan etkisi az, hasta uyumu yüksek kolesterol düşürücü ilaçlar vardır. Tıbbi çalışmalar bu ilaçların (örneğin statinler) kalp damar hastalığı riskini düşürdüğünü ve ölüm riskini azalttığını göstermiştir.
Kalp damar hastalığına yol açan risk faktörleri
- Yaş; erkekler için 45, kadınlar için 55 yaş üzerinde misiniz?
- Anne, baba kardeş gibi birinci derecede yakınlarınızda kalp hastalığı var mı?
- Sigara içiyor musunuz?
- Kötü huylu kolesterolünüz yüksek, iyi huylu kolesterolünüz düşük mü?
- Tansiyonunuz yüksek mi? (Kan basıncının 140/90 mm Hg’nın üzerinde olması)
- Şeker hastası mısınız?
- Fazla kilolu musunuz?
- Bu risk faktörleri bulunan kişilerde, kanda kolesterol veya trigliserid yüksekliği varsa kalp hastalığı riski katlanarak artmaktadır.