Ağrı'nın Hamur ilçesine bağlı Karlıca (Şoşik) Köyü'nde kayalık bir tepeye kurulu olan Şoşik Kalesi, Urartu dönemine uzanan geçmişi, özgün taş işçiliği ve stratejik konumuyla dikkat çekiyor. Yapının bazı bölümleri günümüze ulaşmış olup, kalede yapılan kazılar tarihi ve kültürel zenginliği ortaya koyuyor.
Ağrı'nın Hamur ilçesine bağlı Karlıca (Şoşik) Köyü'nde bulunan Şoşik Kalesi, özgün mimarisi, stratejik konumu ve arkeolojik bulgularıyla bölgenin önemli tarihi yapıları arasında yer alıyor.
Kale, Hamur ilçe merkezinin doğusunda, Ağrı kent merkezine yaklaşık 20 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Şoşik Dağı üzerinde kurulu olan yapı, üç tarafı uçurumlarla çevrili bir kayalık üzerine inşa edilmiştir. Kalenin yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, bazı kaynaklarda Akkoyunlu dönemine, bazı arkeolojik bulgulara göre ise Urartu dönemine ait olduğu değerlendirilmektedir.
17. yüzyılda bölgeyi ziyaret eden Evliya Çelebi, Seyahatnamesi'nde kaleyi Uzun Hasan'ın oğlu Ziyadüddin'e atfetse de tarihî kaynaklar Uzun Hasan'ın bu isimde bir oğlu olmadığını göstermektedir. Buna rağmen, kalenin mimari yapısı ve konumu, Erken Demir Çağı kaleleri ile benzerlik göstermektedir.
Karlıca Kalesi, özellikle iç kısmında geniş bir avlu, sağlam durumda iki büyük oda, bir hamam ve kaleden aşağıya inen gizli merdiven yolları ile dikkat çekiyor. Kale dışında ise taşlarla inşa edilmiş bir merdiven, Kör Kuyu ve Zindan gibi yapılar yer alıyor. Doğu, güneybatı ve kuzey yönlerinde kule kalıntıları bulunmakta; ayrıca güney cephesinde yapının üç yerinde dışa çıkıntılı bölümler tespit edilmiştir.
Kalenin 2 kilometre doğusunda, halk arasında "Kız Kalesi" olarak bilinen ikinci bir kale kalıntısı daha yer almakta olup, yöresel anlatımlara göre kale beyinin kızı için yaptırılmıştır. Bu yapı da yüksek bir tepede yer almakta ve savunma amaçlı kullanıldığı düşünülmektedir.
Yapıda kullanılan elips biçimli özel taşların bölgeye özgü olmaması, kaleye ayrı bir mimari kimlik kazandırmaktadır. Ayrıca, yapının platformu güneydoğu-kuzeybatı istikametinde uzanmakta ve etrafı dış surlarla çevrilidir. Günümüzde dış surların çoğu tahrip olmuş durumdadır; sadece batı kısmında burç kalıntıları ayakta kalabilmiştir.
Karlıca Kalesi, kültürel miras niteliği taşıyan bir 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescillenmiştir. Ancak, yapı uzun yıllardır kaçak kazılar ve tahribatlarla zarar görmüştür. Yetkililer, yapının korunması ve restorasyonu için bilimsel çalışmalar yapılması gerektiğini vurgulamaktadır.
