Akraba

Akraba Nedir? Evlilik veya kan yoluyla birbirine bağlı olan kimseler, hısım. Akraba evlilik ve kan yoluyla olan hısımlık demektir. Kan yoluyla meydana gelen akrabalıkta; baba, anne, kardeşler en önce gelenlerdir. Kardeşler kız ve erkek olabilir. Bunların büyüğüne, oğlan ve kız olmasına göre " ağabey " , " abla " denir. Akrabalık ise akraba olma durumu, soyca yakınlık, hısımlık, karâbet şeklinde tanımlanır.

Akraba aralarında kan bağı bulunan kimseler olarak ta ifade edilir. Babanın ve annenin annelerine " nine " veya " anneanne, babaanne ", babalarına ise " dede " denir. Annenin kız kardeşine " teyze ", erkek kardeşine " dayı ", babanın erkek kardeşine " amca ", kız kardeşine ise " hala " ismi verilir. Bunların çocukları ise, dayıoğlu, teyzeoğlu, halaoğlu, amcaoğlu diye anılır.

Akraba aynı zamanda soyca ya da evlilik sonucu birbirlerine bağlı olan kimseler anlamındadır. Akraba kelimesinin eş anlamlısına örnek olarak hısımlar kullanılabilir.

Evlenmeden meydana gelen akrabalık ise, biraz daha karışıktır. Bu akrabalığın esasını karı - koca teşkil eder. Bunlar iki ayrı aileden gelmişlerdir. Kızın annesi, babası erkeğe " damat ", erkeğin annesi ve babası da kadına " gelin " derler.

Kocanın erkek kardeşi neyin olur? Kocanın erkek kardeşi kayın olur. Mecazi anlamda akraba ise oluşmaları bakımından kaynakları özdeş olan şeyler olarak tanımlanır.

Kocanın kız kardeşi gelin için " görümce ", erkek kardeşi de " kayın " olur. Kızın, kız kardeşi erkek için " baldız, " erkek kardeşi de " kayınbirader " olur.

Kadın kocasının, koca da karısının anne ve babasına kayınpeder, kayınvalide derler. Buradaki kayın, kaim yani " yerine geçen " manasına kullanılmaktadır.

İki kız kardeşle evlenen erkekler birbirlerine " bacanak " derler. Kardeşlerin hanımları ise birbirlerinin " eltisi ", eşlerin anne ve babaları birbirlerinin " dünürü " olur. Çocuklar; dayı, amca ve erkek kardeşlerin eşlerine " yenge " der.