Avrupa Tarihi

Avrupa Tarihi

Orta Çağın başlarında Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılışı, Avrupa'da feodalitenin başlamasına neden oldu. Feodalite, toprak egemenliğine dayalı federal bir yönetim sistemiydi. Avrupa'da ülke yönetimi çeşitli hanedanlara mensup kralların elindeydi. Hanedan üyeleri arasındada taht kavgaları çıkıyordu. Aynı zamandada devletler arasında uzun süreli savaşlar çıkıyordu. Bu kargaşa ortamında ezilen halk kralların kendilerini koruyamdığını anlayınca, güçlü gördükleri senyörlerin(derebeylerin) himayesine girdiler.

Böylece krallar merkezi otoritelerini kaybederken, eyaletlerdeki senyörler güçlenerek bağımsız hareket etmeye başladılar. 9. yüzyıldan itibaren gerçek anlamda feodal yapıya geçildi. Sahip oldukları topraklarda bağımsız olarak hareket eden senyörler, kendi güvenliklerini sağlamak amacıyla şövalye' adı verilen savaşçılar tplayarak, ordu kurdular.

Orta Çağ Avrupasının en güçlü devleti Roma-Germen İmparatorluğu'ydu. Ama bu devlet içinde dahi bağımsız hareket eden Avusturya ve Alman prenslikleri ortaya çıkmıştı.

15. yüzyıldan itibaren Avrupa'nın feodal yapısı değişmeye başladı. Yeni kıtalara yapılan göçler ve savaşlar sonrasında nüfusun azalması, senyörlerin askeri güçlerini olumsuz yönde etkiledi.

Ayrıca Haçlı seferlerine katılan irçok senyörde ya hayatını kaybetti ya da servetini. Onlardan boşalan topraklarda krallıklar güçlenmeye başladı. İstanbul'un fethi sırasında önemi anlaşılan toplar, feodalitenin çözümesinde büyük rol oynadılar. Merkezi krallıklarını güçlendirmek isteyen krallar, toplar sayesinde feodal beylerin şatolarını yerle bir ettiler ve feodalitenin sonunu getirdiler. Coğrafi keşiflerde Avrupa'nın ekonomik yapısında büyük değişikliklere neden oldu. Avrupa'da orta sınıf ile sermaye sınıfı oluşarak feodal sınıflaşma değişti. Bu tarihten itibaren, başta İtalya olmak üzere Avrupa'da düşünce ve kültür hareketleri başladı. Hümanizm ve Rönesans hareketleriyle de skolastik düşünce sarsıldı.

Merkezi krallıklar egemnlik sahalarını genişletmek için birbirleriyle savaşmaya başladılar. Bu nedenle Fransa ile İngiltere arasında Yüzyıl Savaşları yaşandı(1337-1453). Bu savaşı Fransa kazandı. Daha sonra ise Fransa ile Almanya arasında Veraset Savaşları başladı(1494-1559). Alman imparatoru Şarlken bu mücadeleyi kazandı. Osmanlı Deleti Şarken'in Avrupa'daki gücünü Kanuni döneminde yok etti. Böylece Şarlken ve Şarlkene karşı olan devletlerin güç dengesi yeniden sağlanmış oldu.

İngiltere'de ise Yüzyıl Savaşları'nın ardından iç savaş çıktı(1455-1485). Çiftegül Savaşı olarak adlandırılan bu savaşta feodal beyler iki cepheye ayrılarak savaştılar. Bu savaşın sonucunda İngiltere'de krallık rejimi ortaya çıktı. 1.Elizabeth İngiltere'yi denizlerde güçlü bir devlet yaptı ve bundan sonra İngiltere'nin sömürgecilik faaliyetleri başladı.

Sebepleri
Pusulanın geliştirilmesi
Sağlam gemilerin yapılması
Coğrafya bilgisinin artması ve cesur gemicilerin yetişmesi.
Avrupalılarda doğunun zenginliğine ulaşma isteği

Avrupa'da bu gelişmeleri takip eden dönemde doğuya ulaşmak isteyen gemiciler, İspanya ve Portekiz krallıklarından aldıkları yardımlarla açık denizlere açıldılar. Böylece dünya tarihinin seyrini değiştiren ''Coğrafi Keşifler'' başlamış oldu.

Coğrafi Keşiflerin Osmanlı Devleti'ne Etkileri
Coğrafi keşifler Avrupa'nın ekonomik ve kültürel yönden gelişmesine ve ilerlemesine yol açarken Osmanlı Devleti'ni olumsuz yönde etkilemiştir. Coğrafi keşifler sonucundaOsmanlı Devleti'nin uğradığı zarar 2 yönde olmuştur.

Birincisi
Osmanlı Devleti'nin elindeki İpek ve Baharat yoları önemini kaybettiği için bu yollardan ve Akdeniz limanlarından elde ettiği gelir azaldı. Bu durum, Osmanlı Devleti'ni ekonomik bakımdan zor duruma düşürdü.

İkincisi
Coğrafi keşifler sonucunda Avrupa'ya bol miktarda altın ve gümüş geldi. Avrupalılar bu altın ve gümüşeri: Akdeniz, Avrupa ve özelliklede Osmanlı pazarlarında harcamaya başladılar. Bu durum Osmanlı ekonomisine zarar verdi. Piyasadaki para miktarı artarak ilk kez enflasyon ve pahalılık yaşandı.

RÖNESANS
Sebepleri
Matbaanın kullanılmasıyla, kitapların daha geniş kitlelere ulaşması ve buna bağlı oarak düşünce hayatının gelşmesi.

Latin ve Yunan klasiklerinin yeniden incelenmesi ve hümanizm hareketinin başlaması

Coğrafi keşiflerin sonunda, Arupa'nın zenginşleşmesi ile sanata ve bilime değer veren Mesen sıfının oluşması, sanatçıların ve bilim adamlarının bu sınıf tareadından korunması.

Din adamlarına duyulan güvenin azalması ve Orta Çağ skolastik düşüncesinin değerini kaybetmesi

Orta Çağ boyunca Farabi, İbn-i Sina ve İbn-i Rüşd gibi İslam bilginlerinin eserlerini tercüme eden Avrupalılardaeski Yunan ve İbrani kaynaklarına ilginin artması ve akılcı düşüncenin öne çıkması.

Sonuçları
Avrupa'da reim, heykel, edebiyat ve mimari en üst düzeyde gelişme gösterdi.

Eski eserler ve İncil, Latinceden Avrupa dillerine çevrilerekokunduğu için kiliseye ve din adamlarına duyulan güven azaldı. Böylece Reform hareketlerine zemin hazırlandı.

Orta Çağ Avrupasında egemen olan skolastik düşünce yıkılarak, yerini deney ve gözleme dayalı pozitif düşünce aldı.

Pozitif ve özür düşünce, bilim alanında yeni buluşların ortaya çıkmasına yol açtı.

REFORM
Sebepleri
Hümanizm hareketleri sonucunda, Hristiyanlığın kaynlaklarına inilmesi ve temel prensiplerin ortaya konması

Katolik kilissesinde görülen bozulmalar ve bunları gidermek için yenilik yapma düşüncesinin yayılması

Kilisesnin endülüjans satışları ile gelirini artırması ve insanları sömürmesi

Matbaa sayesinde İncil'in her dile çevrilerek okunması sonucunda kiliseye duyulan gücenin yerini şüpheye bırakması

Rönesans ve hümasnizm hareketleri sonucunda skolastik düşünce yıkılarak, özgür ve pozitif düşüncenin egemen olasmı

Coğrafi keşifler sonrasında, doğu İslam dünyasının zenginliğini ve yaşayışını gören Avrupalılarda '' Ahiret korkusunun yerini dünya nimetlerinden yararlanma isteği''nin alması.

Sonuçları
Avrupa'da din ve mezhep çatışmaları başladı.

Katolik Kilisesi kendini yeniden düzenledi. Engizisyon mahkemeleri ve Cizvit tarikatı kurularak, kilise kendini diğer mezheplere karşı korumaya çalıştı.

Kilisenin mallarına el koyan krallar ve burjuva sınıfı güçlenmeye başladı.

Avrupa'da mezhep birliği bozuldu. Katolik ve Ortadaoks kiliselerinin yanı sıra Protestanlık,Kalvenizm,Anglikanizm,Presbiteryen gibi yeni mezhepler ortaya çıktı.

Kilise ve din adamlarının toplum üzerindeki dini ve siyasi baskıları ortadan kalktı.

Okullar kilisenin denetiminden uzaklaştı. Böylece laik eğitim ortaya çıktı.