Küçükağrı Dağı nerede, ne kadar yüksek, hangi özelliklere sahiptir? (DOĞUBAYAZIT/AĞRI)
Küçükağrı Dağı, Doğubayazıt’ta yer alan 3.896 metre yüksekliğinde bir stratovolkandır. Türkiye-İran sınırında konumlanan dağ, jeolojik yapısı, buz mağarası, tarihi sınır değişikliği ve millî park statüsüyle dikkat çekmektedir.
Küçükağrı Dağı, Türkiye'nin Ağrı iline bağlı Doğubayazıt ilçesi sınırlarında yer almakta olup, 3.896 metre yüksekliğiyle bölgedeki en yüksek ikinci zirve konumundadır. Dağ, Ağrı Dağı'nın güneydoğusunda bulunmakta ve genellikle onun ikincil zirvesi olarak kabul edilmektedir. Küçükağrı Dağı'nın doruğu İnönü Zirvesi olarak adlandırılmaktadır.
Küçükağrı Dağı, stratovolkanik yapıda bir dağdır ve oluşumu farklı dönemlerde gerçekleşen lav ve tüf püskürmeleriyle meydana gelmiştir. Üst Neojen döneminde andezit yapı görülürken, Kuvaterner döneminde bazaltik lav akıntıları ve parazit koniler gelişmiştir. Dağın krateri, erozyon ve buzul etkileriyle tamamen ortadan kalkmış ve dağa sivri bir görünüm kazandırmıştır.
Dağ, yaklaşık 1.200 metre çıkıntı ve 8,66 kilometre yalıtılma değerine sahiptir. Bu özellikleri sayesinde "ultra zirve" kategorisinde sınıflandırılmaktadır. Koordinatları 39°38′54″K 44°24′49″D olarak belirlenmiştir.
Küçükağrı Dağı'nın doğu yamacı, Türkiye ile İran arasındaki sınır hattı boyunca uzanmakta ve bu özelliğiyle tarihsel öneme sahiptir. 1932 yılında Türkiye ile İran arasında imzalanan sınır antlaşmasıyla Küçükağrı'nın eteklerine kadar inen sınır çizgisi belirlenmiştir. Bu düzenleme öncesinde dağın doruk noktaları sınır sorunlarına neden olmuştur.
Dağın güney yamacında, Hallaç köyü sınırları içerisinde yer alan buz mağarası, 50 metre genişliğe, 100 metre uzunluğa ve 8 metre derinliğe sahiptir. Bu alan aynı zamanda yayla olarak kullanılmakta olup, burada eski bir Rus askeri kışlası da bulunmaktadır.
Küçükağrı Dağı'nı Ağrı Dağı'na bağlayan Serdar Bulak Geçidi, 2.700 metre yüksekliğinde bir boyun olarak yer almaktadır. Dağın Araplar arasındaki ismi "Cebel'ül-huveyris" şeklindedir. Küçükağrı, konik yapısı ve tepeye doğru artan eğimiyle dikkat çekmekte olup, ışınsal drenajlı akarsularla yarılmış bir coğrafi yapıya sahiptir.
Küçükağrı Dağı, 2004 yılında ilan edilen Ağrı Dağı Millî Parkı sınırları içerisinde yer almakta ve doğal koruma altındadır.
