Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesinde yer alan ve Urartu dönemine ait olduğu değerlendirilen Doğubayazıt Kalesi, tarihi İpek Yolu üzerinde konumlanmasıyla dikkat çekiyor. Arkeolojik bulgular, yapının M.Ö. 13-9. yüzyıllar arasında inşa edildiğine işaret ediyor.
Doğubayazıt'ın güneydoğusunda, Belleburç mevkisinde sarp bir kayalık üzerine inşa edilen Doğubayazıt Urartu Kalesi, tarih boyunca askeri ve ticari bakımdan stratejik önem taşıdı. Yapının kesin inşa tarihi bilinmemekle birlikte, kalede bulunan Urartu dönemine ait mezarlar ve mimari kalıntılar, yerleşimin M.Ö. 13 ile 9. yüzyıllar arasında başladığını göstermektedir.
Kale, Doğubayazıt şehir merkezine yaklaşık 7 kilometre mesafede yer alıyor. Surları büyük ölçüde yıkılmış olan yapının orta kısmında mağaralar ve bir mabet kalıntısı bulunmaktadır. Arkeolojik yüzey çalışmaları, yapının Urartu Dönemi'nde Daryunk adıyla bilindiğini ve zamanla Selçuklu ile Osmanlılar tarafından onarıldığını ortaya koymuştur.
Doğubayazıt'tan geçen tarihi İpek Yolu güzergâhı üzerinde bulunması, kalenin ilk yerleşiminin Urartular'dan da öncesine dayanabileceğini düşündürmektedir. Kesme taş tekniğiyle inşa edilen surlar, yapının Urartu mühendisliğiyle uyumlu olduğunu göstermektedir.
Alman arkeolog D. Huff'un araştırmalarına göre, kalenin güneydoğusunda yer alan kaya mezarları Urartu dönemine aittir. 1374 yılında, bölgeyi korumak amacıyla Sultan Bayezid tarafından restore ettirilen kale, halk arasında "Bayezid Kalesi" veya "Ceneviz Kalesi" olarak da anılmaktadır.
Doğubayazıt Kalesi, farklı medeniyetler tarafından kullanılmış olup, zamanla Bayezid ismiyle anılmaya başlanmıştır. Günümüzde harabe durumda bulunan kale, arkeolojik ve tarihi niteliğiyle bölgeye gelen ziyaretçilerin ilgisini çekmeye devam etmektedir.
