Alıç

Alıç Nedir
Gülgiller (Rosaceae) familyasının Crataegus cinsinden dikenli çalı ya da ağaççıkların ortak adı. Yemişen olarak da bilinir. Kuzey yarım kürenin ılıman iklim kuşağında yetişen alıç, genellikle ormanlık ve taşlık bölgelerde yaygındır. Birçok türü, baharda açan beyaz çiçekleri ve kırmızı - sarı meyveleri nedeniyle süs bitkisi olarak yetiştirilir. Yatay dallanması olan bazı türleri daha değerli süs bitkileri olarak kabul edilir. Ülkemizde yabanî olarak 9 alıç türü yetişir. Meyvesinin ekşimsi bir tadı vardır. Meyve olarak tüketilmesinin yanında, damar sertliğini önleyici, tansiyon düşürücü ve sinirleri yatıştırıcı özelliğiyle ilâç olarak da kullanılır.

Gülgiller (Rosaceae) familyasından, yaprakları basit ya da loplu, meyvesi sarı, kırmızı, mor ya da siyah renkli, doğal dağılış gösteren, yapraklarını döken, çoğunlukla dikenli, ülkemizde 17 tür ile temsil edilen, ağaç ya da çalımsı bitkilere verilen genel ad. Alış, kuş yemişi, yemişen.

Yapısında triterpenoidler, saponinler, aminlerle flavonlar bulunduran ve özellikle kalbi güçlendirerek kalp-damar sistemi işlevlerini normale döndürmek amacıyla kullanılan bir bitki.

Akdiken'de denir
Hünnapgillerden, kırlarda kendiliğinden yetişen, hekimlikte ve boyacılıkta kullanılan, sert odunlu bir ağaç, gövem eriği, geyik dikeni, alıç (Crataegus monogyna).

Yabani akdiken
Hünnapgillerden, yaprakları almaşık, kırmızı renkli yemişi olan bir bitki (Rhamnus frengula).

10 metreye kadar yükselebilen, dikenli, beyaz veya pembe çiçekli bir ağaçtır. Meyveleri 6-10 mm çapında, 1-3 tohumlu, esmer-kırmızı veya kırmızı renklidir. Hafif ekşimsi lezzetli meyveleri yenilmektedir. Alıç ağacının yaprak, çiçek ve meyveleri Orta Çağdan beri özellikle kalp destekleyici ve kalp - damar sistemi fonksiyonlarını normalize etmek için kullanılmaktadır. Herbiri, bitkiye çok güçlü antioksidant özellikler veren flavonoid ( flavonlar ) bileşikleri açısından oldukça zengindir. Alıç, kalp-damar sistemi ( cardiovascular system ) üzerinde pozitif etkiler gösteren 3 grup ana bileşik içerir. Bu bileşikler; triterpenoid saponinler ( triterpenoid saponins ), aminler ( amines ) ve flavonlar ( flavonoids ) ’ dır. Alıç’ ın antioksidant etkisi, serbest radikal oluşumunu engelleyerek ( inhibe ederek ) kalbin tümünü olumlu yönde etkilemektedir. Avrupalı araştırmacılar, bu bitkinin kalp ve beyne olan kan akışını ve kalbin kasılma gücünü artırdığını, kalbi düzensiz atışlara (kalp ritm bozukluğu) karşı koruduğunu ve kan basıncını (tansiyon) dengelediğini göstermişlerdir. Alıç içerisindeki etken maddeler kalp kasları dejenerasyonunda ve koroner damarlardaki daralmalar sonucu gerekli miktarda kanın ve oksijenin kalp kaslarına gönderilememesi durumundaki oksijen yetersizliğine karşı da kalbin korunmasına yardımcı olmaktadır.

Alıç, damarları genişleten bioflavononid’ ler açısından da oldukça zengindir. Bu bileşikler çok güçlü antioksidanlar olup; kalbe oksijen ve kan akışının artmasına yardımcı olurlar. Bu durum kalbin kan deveranı için harcamak zorunda olduğu gücü azaltır ve kalbi rahatlatır. Ayrıca bioflavonoid maddeler kan damarlarının çeperlerini güçlendirir ve vücudun diğer bölgelerine olan kan akışını da düzenler. Alıç içerisindeki bileşiklerin kolesterolü ve damarlardaki plaket oluşumunu da azalttığı gösterilmiştir. Kalp hareketlerini yatıştırıcı ve düzenleyici olarak, tehlikesizce uzun zaman kullanılabilir. Alıç, çeşitli kalp ve kan dolaşımı hastalıklarında rahatlıkla kullanılabilecek ender bitkilerden en başta gelenidir. Kalp ritim bozuklukları ( arrhythmias ), sinirsel kalp çarpıntıları, kalp yetmezliği, ağır enfeksiyon hastalıkları sonrasındaki kalp kasları zafiyeti, kalp krizi sonrası, yüksek kan basıncı, damar sertliği alıç meyvesinin başarıyla kullanılabileceği alanlardır. Alıç, bedendeki sıvı birikimlerinin dışkılanmasını da sağlayabilir. Ayrıca; sinir sisteminde yatıştırıcı, spazmları azaltıcı, idrar söktürücü etkileri de vardır. Alıç’ ın içerdiği maddelerde vücudda birikme, zehirlilik ve alışkanlık yapma gibi özellikler olmadığından uzun süreli kullanıma uygundur.