Pirabat Köyü Höyüğü Eleşkirt/Ağrı

Pirabat Köyü Höyüğü

Pirabat Höyüğü, Eleşkirt ilçe merkezine 14 km. uzaklıkta bulunan Pirabat Köyü'nde bulunmaktadır. Höyük, yüksek bir tepe üzerinde konumlanmıştır.

Höyüğün üzeri sonraki dönemlerde köylüler tarafından mezarlık olarak kullanılmıştır. Arkeolojik anlamda henüz bilimsel bir kazı yapılmamış olsa da, geçmiş yıllarda gerçekleştirilen kaçak kazılar nedeniyle önemli ölçüde tahribata uğramıştır. Yüzeyde ve eteklerinde görülen bazalt taş bloklardan oluşan sur duvarı kalıntıları, yapının tarihsel önemini göstermektedir.

Yerleşim alanında bulunan yazıtlar ve seramik örnekleri, höyüğün Urartu dönemine ait önemli bir merkez olduğunu ortaya koymaktadır. Özellikle Urartu kralı Menua dönemine ait kitabeler, köylüler tarafından bulunmuş ve Erzurum Müzesi'ne teslim edilmiştir. Höyük çevresinde bol miktarda perdahlı ve kaliteli işçilikle üretilmiş seramik parçalarına rastlanmaktadır.

Günümüzde höyük, yapı taşı olarak taşların sökülmesi, yeni yerleşimlerin inşa edilmesi ve mezarlık olarak kullanılması gibi nedenlerle hızla tahrip olmaktadır. Güney yamacında henüz resmi olarak belirlenmiş bir koruma sınırı bulunmamakla birlikte bu bölgeye yakın mesafede yeni konutlar yapılmış; batı cephesine ise köy camisi inşa edilmiştir.

Pirabat Höyüğü, Erzurum Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 5 Nisan 1988 tarihli ve 12 sayılı kararıyla III. derece arkeolojik sit alanı olarak tescillenmiştir. Van Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 25 Eylül 2018 tarihli 2109 sayılı kararıyla, höyüğün kadastral durumu güncellenmiş; Ağrı ili, Eleşkirt ilçesi, Pirabat Köyü, Köyiçi Mevkii, 127 ada 1 ve 18 numaralı parseller olarak belirlenmiştir. Ayrıca, "Geçiş Dönemi Koruma Esasları ve Kullanma Şartları" höyükte geçerli kabul edilmiştir.