ABONE OLKuduz; çakal, kurt, tilki, sırtlan, ayı, yarasa gibi yırtıcı memeliler ile köpek, kedi, sığır, koyun, keçi, at, inek, eşek gibi evcil memeli hayvanların bulaştırdığı çok ciddi ve ölümcül, bulaşıcı bir virüs hastalığıdır.
Kuduz mikrobu genellikle tükürük ve salya yolu ile bulaşır. Kuduz, virüslü hayvanın ısırması, tırmalaması, insandaki açık yaranın hayvan tarafından yalanması gibi. yollarla insana bulaşır.
Virüs, vücuda girdiği anda öncelikle kas hücrelerine yerleşir. Buradan sinirler yoluyla beyne ulaşır ve orada yerleşerek çoğalan virüs, göz, tükürük bezleri, deri gibi organlara yayılır.
Virüsün kuluçka dönemi, vücuda girdiği yerin beyne olan uzaklığına göre değişmektedir. Beyne daha yakın olan bölgelerden ısırılan hastalarda kuduz virüsü, çok daha bir sürede hastayı etkisi altına alır.
Kuluçka dönemini atlatan virüsü durdurmak mümkün değildir ve sonuç hasta için maalesef ölüm olacaktır. Bu nedenle kuduz tedavisinde kesinlikle geç kalınmamalıdır.
Kuduz hastalığının en yaygın belirtileri arasında önceleri iştahsızlık, halsizlik, ateş görülmesidir. Isırılan bölgede kızarıklık ve ağrı yara kapandıktan sonra da kaşıntı yapmaktadır.
Hastalığın belirtileri gün geçtikçe daha da şiddetlenir; huzursuzluk, sudan korkma, ışık ve sese karşı aşırı duyarlılık ve saldırganlık başlar. Bir müddet sonra ise hastada kısmı felçler görülür. Fakat çoğu zaman hasta bu adımları tamamlayamadan hayatını kaybeder.
Kuduz virüsü taşıyan bir hayvan tarafından ısırılan insan, ısırıldığı bölgeyi acilen bol sabunlu ya da deterjanlı su ile yıkamalıdır.
Bu, kuduz mikrobunu öldürmese bile mikropların büyük bir kısmını yaradan atar. Isırılan yer iyice temizlendikten sonra tentürdiyot türü antiseptik ilaçlarla temizlenmelidir.
Bu basit işlemlerle özellikle derin olmayan yüzeysel ısırıklarda hayati riski %90 oranında azaltmaktadır. Isırılan hasta acilen en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Kuduz tedavisinin belki de en acil ve önemli kısmı erken teşhis ve müdahaledir.
Tedavi için kuduz aşısı 0, 3, 7, 14 ve 28. günlerde 5 doz olarak uygulanır. Tedaviye başlanması durumunda hastalıktan tamamen kurtulma oranı %100'dür.
Isıran hayvan evcilse ise, hayvanın yakalanarak 10 gün boyunca müşahede altında tutulması gerekir. Bu süre sonunda herhangi bir bulgu yoksa hayvanın kuduz mikrobu taşımadığına karar verilir.
