Çoban Nedir? Sürü Yönetim Elemanı Çobanlık Mesleği Hakkında Bilgiler

Çoban Nedir? Türkiye'de resmi olarak "Sürü Yönetim Elemanı" adıyla görev yapan çoban, gerek ağılda gerek otlakta, kendisine emanet edilen ya da kendine ait küçük ve büyükbaş sürüsünün bütün sorumluluğunu taşıyan kişidir.

Çobanlık Meslek Tanımı

Büyük ve küçükbaş hayvanları otlatan, zamanında sulayan, dinlenmesini sağlayan, yırtıcı hayvanlardan koruyan ve sahiplerine eksiksiz olarak teslim eden kişidir. Çobanlık mesleği günümüzde güncel bir meslektir.

Çobanın Görevi Nedir?

Hayvanların beslenmesi, sağlığı, üremesi, ilaçlarının yapılması ve kırkılmasıyla ilgilenmektir. İster çiftlikte kalsın, ister sürüyle birlikte dağa çıksın, çoban her an için hayvanların bekçiliğini yapmak, bakımlarını sağlamak, doğuran hayvanlara yardım etmek, sütlerini sağmak, elbette bu arada kendi ihtiyaçlarını da karşılamak zorundadır.

Çoban Neler Yapar?

Çoban/Sürü Yönetim Elemanı, işletmenin genel çalışma prensipleri doğrultusunda, araç, gereç ve ekipmanları etkin bir şekilde kullanarak, işçi sağlığı, iş güvenliği ve çevre koruma düzenlemelerine ve mesleğin verimlilik ve kalite gereklerine uygun aşağıdaki görev ve işlemleri yerine getirir.

  • Büyük ve küçükbaş hayvanları meraya götürüp otlatılmasını sağlar,
  • Hasta hayvanları tespit ederek sahiplerine bilgi verir,
  • Hayvanları yırtıcı hayvanlara karşı korumak için sürüyü sürekli gözetler,
  • Sürüyü toplayıp sağıma götürür,
  • Sürünün dinlenme ve sulama zamanlarını ayarlar, sıcaklığın çok fazla olduğu vakitler sürünün dinlenmesini sağlar,
  • Çoban, su kaplarının sık sık gerekli temizliğini yapar,
  • Sürüyü zaman zaman sayarak kontrol eder,
  • Hayvanları otlatırken bağ, bahçe gibi ekili alanlara zarar vermelerini önler,
  • Sakat, hasta ve doğumu gelen hayvanları ayırıp sahibine bildirir,
  • Çoban, hayvanların dinlenme ve sulama zamanlarında tuz yalaklarına tuz koyarak hayvanların tuzlanmasını sağlar,
  • Mevsim dönüşümlerinde ahırdan otlağa geçişlerde yemle besler, diğer zamanlarda yeşil alanlarda otlatır.

Çobanın Çalışma Alanları ve Şartları

Çobanın yaşama şartları her mevsime göre değişir. Kışın bütün sürü ağılda gerektiğinde kapalı kaldığı halde, yazın bir kısmı çiftliğin yanındaki çayırlarda otlar, bir kısmı da dağ otlaklarında yayılır. Modern hayvancılığın geliştiği ülkelerde, çobanın okuldan yetişmiş, üstelik tecrübeli bir çobanın yanında uzun bir hazırlık devresi geçirmiş olması istenir. Omuzlarına aldıkları dikişsiz, kolsuz, keçeden üstlük olan kepenek giyerler. Resmi kurumlarda çobanlık yapmak için gereken minimum eğitim düzeyi okur yazar olmaktır.