Plato Nedir? Coğrafyada Plato Hakkında Bilgiler

Plato nedir? Akarsular tarafından parçalanmış, çevresine göre yüksekte kalmış düz veya hafif engebeli düzlüklere plato denir. Ülkemizdeki platolarda genel olarak hayvancılık yapılır. Fiziki coğrafya terimidir. Fiziki coğrafyada yer şeklini tanımlar. Plato beşeri değil, doğal unsurdur. Yazları serin olması ve geniş otlaklara sahip olmasından dolayı, yazın konaklamak ve hayvan otlatmak amacıyla kullanılmaktadır. Ortalama yükseklikleri genel olarak 500 ile 1000 metre arasında olabilir.

Platolar Nasıl Oluşur?

Platolar çeşitli şekillerde oluşabilir. Lavların birikmesi ve aşınması sonucu düzlüklerin akarsular ile yarılması ile oluşabildiği gibi deniz seviyesindeki bir düzlüğün binlerce yıl önce yer hareketleri sonucu tekrar yükselmesi ile de oluşabilir.

Türkiye'deki platoların isimleri Nelerdir?

İç Anadolu Bölgesi:

  • Obruk,
  • Haymana,
  • Cihanbeyli,
  • Bozok
  • Uzunyayla

İç Batı Anadolu: Yazılıkaya Platosu

Güney Doğu Anadolu:

  • Gaziantep Platosu
  • Şanlıurfa Platosu

Doğu Anadolu:

  • Erzurum- Kars Platosu
  • Ardahan Platosu

Akdeniz: Taşeli Platosu

Marmara: Çatalca- Kocaeli Platosu

Ülkemizde Yer Alan Önemli Platolar Hangileridir?

  • Haymana Platosu (Ankara)
  • Cihanbeyli Platosu (Konya)
  • Taşeli Platosu (Mersin)
  • Sarıçiçek Platosu (Erzincan)
  • Munzur Platosu (Erzincan)
  • Kafkasör Platosu (Artvin)
  • Teke ve Taşeli platoları
  • Erzurum - Kars ve Ardahan platoları
  • Obruk platosu
  • Bozok Platosu
  • Çatalca - Kocaeli platosu

Ova ve Plato Arasındaki Farklar Nelerdir?

  • Platolar akarsular tarafından derin vadilerle parçalanmış düzlük olmasına karşın ovalar ise çevresine göre alçakta kalmış ve akarsular tarafında derin vadilerle yarılmamış olan geniş düzlüklerdir.
  • Ovalar çok verimli tarım alanlarıdır. Platolar ise yüksekte kaldıkları için tarım için uygun değildir.
  • Ova her zaman aşağıda, plato ise dağın yüksek kısımlarındaki geniş alandır.
  • Plato yüksekte ova ise alçakta bulunması ikisini birbirinden ayıran özelliktir.

Ülkemizdeki Platoları Oluşumlarına Göre Sınıflandırınız?

  • Tabaka Düzlüğü Platoları
  • Lav Platoları
  • Karstik Platolar
  • Aşınım Platoları

Plato ile Yaylanın Farkı Nedir?

  • Plato bir yeryüzü şekli, yayla ise bir yerleşim yeri ismi olmaktadır.
  • Platolar, fiziki coğrafyada yer şekillerini göstermektedir. Bulunduğu çevresine göre altta kalan bölümleri ve dalgalı yerleri gösterir.
  • Yaylalar ise beşeri ve ekonomik coğrafyayı belirtmektedir.

Soru ve Cevaplar

Büyükbaş mera hayvancılığı yaygın olarak yapılan, yükseltisi en az olan, mağara, obruk gibi yer şekillerinin yaygın olarak bulunduğu ve Kızılırmak tarafından derince yarılmış plato hangisidir?
Cevap: Yazılıkaya platosu.
Plato sayısı bakımından en zengin, karstik platoların en fazla olduğu, en yüksek ve en alçak platonun bulunduğu bölgemiz hangisidir?
Cevap: Güneydoğu Anadolu Bölgesi.
Ülkemizde platoların geniş alan kaplamasının nedeni nedir?
Cevap: Türkiye'de platolar çok geniş alan kaplar. Bunun nedeni, üçüncü jeolojik zamanın sonlarına kadar aşınarak düzlük haline gelen arazilerin, dördüncü zamanın başında kıt'a oluşumu hareketleriyle yükselmesidir.
Türkiye'nin en yüksek platosu Hangisidir?
Cevap: Erzurum-Kars platosudur. 2000 metreye yakın yüksekliğe sahip olan plato, ülkemizin en önemli otlak ve hayvancılık sahasıdır.
Ülkemizdeki lav platosuna örnek veriniz?
Cevap: Erzurum-Kars platosu(Doğu Anadolu Bölgesinde)
Ülkemizden karstik platoya örnek veriniz?
Cevap: Taşeli platosu (Akdeniz bölgesinde)
Ülkemizdeki aşınım platosuna örnek veriniz?
Cevap: Perşembe (Karadeniz bölgesinde), Çatalca-Kocaeli platoları(Marmara Bölgesinde)
Yazılıkaya platosu hangi bölgede yer almaktadır?
Cevap: Ege bölgesi
Ovalar ile platoları nüfus yoğunluğuna göre karşılaştırınız?
Cevap: Ülkemizde nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu alanlar ovalardır. Platolar ikinci sırada gelir.
Yüksek platolarda tarıma alternatif olan faaliyet nedir?
Cevap: Büyük baş hayvancılık
Platolarda yaygın olan tarım türü nedir?
Cevap: Tahıl tarımı
Platoların ortalama yükseltisinin fazla olması bize neyi göstermektedir?
Cevap: Türkiye'nin bulunduğu alanın geçmişte toptan yükselmeye uğradığını göstermektedir.
Yatay duruşlu platolara en fazla hangi bölgede rastlanır?
Cevap: İç Anadolu Bölgesi
Türkiye'nin en yüksek platoları hangi bölgede bulunur? Niçin?
Cevap: Doğu Anadolu Bölgesi, çünkü toptan yükselme en fazla bu bölgede olmuştur.
Karstik platolar nasıl oluşmuştur?
Cevap: Suyla kolaylıkla çözünen kalkerli (kireçli) yapıya sahip arazilerde akarsu aşındırması sonucu oluşmuşlardır.