İÇ ANADOLU BÖLGESİ FİZİKİ VE BEŞERİ ÖZELLİKLERİ

İÇ ANADOLU BÖLGESİ
KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:

Doğu Anadolu’dan sonra 2. büyük bölgemizdir. Anadolu Yarımadasının ortasında yer alır. G.Doğu Anadolu Bölgesi hariç her bölgeyle komşudur. Alanı 163.057 Km2 dir. Ülkemizin % 20’sini kaplar.
Nüfusu 2000 sayımına göre 11.6 milyondur. Nüfus yoğunluğu Km2’ye 71 kişidir. Bu Türkiye ortalamasının altındadır. (Türkiye ortalaması Km2’ye 71 kişi

BÖLÜMLERİ:
1.Konya Bölümü
2.Yukarı Sakarya Bölümü
3.Orta Kızılırmak Bölümü
4.Yukarı Kızılırmak Bölümü

YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:
Dağları: Yer şekilleri sadedir. Engebeli arazi fazla olmadığı için arazi ulaşıma uygundur. Ortalama Yükselti 800-1000 metredir. Bölgenin en yüksek yeri doğu bölümüdür. Kıvrım dağları da bu bölümde yer alır. Akdağlar, Hınzır Dağları, Tecer Dağları, Yıldız Dağları bu kıvrım dağlarıdır. Bölgenin güneyinde volkanik dağlar vardır.Bunlar Erciyes Dağı (3917 m en yüksek yeri), Melendiz, Hasandağı, Karacadağ, Karadağ’dır.
Platoları: Haymana, Cihanbeyli, Obruk, Bozok (Kızılırmak), Yazılıkaya, (Bayat), Uzunyayla platoları vardır.
Ovaları: Konya Ovası (Türkiye’nin en büyük ovası), Ereğli, Aksaray, Sakarya, Eskişehir, Ankara, Kayseri ve Develi Ovaları

Bölgenin Yer Şekillerinin Başlıca Etkileri:

  1. Tarıma elverişli arazi oranı fazladır.
  2. Bölge içinde ulaşımı engelleyecek doğal engeller azdır.
  3. Etrafındaki dağlar yüzünden denizin ılıtıcı etkisi içeriye sokulamamaktadır.bölgeye düşen yağış oranı azdır.Böylece İç Anadolu kurak iklim olmuştur.
  4. Toplu yerleşim tipi yaygınlaşmıştır.
  5. Bölgenin Kuzey ve Güneye ulaşımı engellenmiştir.

Akarsuları: Kızılırmak, Sakarya, Porsuk Çayı, Delice Irmağı.
Gölleri: Bölgenin güneyinde kapalı havzalar vardır. Tuz Gölü (2.Büyük Gölümüz), Akşehir, Eber, Ilgın (Çavuşçu), Tuzla, Seyfe, Mogan, Sultan Sazlığı vardır. Sakarya Nehri üzerinde Sarıyar ve Gökçekaya; Kızılırmak Nehri üzerinde de Hirfanlı ve Kesikköprü baraj gölleri vardır.

İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ:
Bölge dağlarla çevrili olduğu için yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Don olayları çok görülür. En az yağış alan bölgedir. Ortalama yağış 400 mm’dir. Bunun en önemli sebebi bölgenin dağlarla çevrili olmasıdır. Doğal bitki örtüsü bozkırdır. Bölgede özellikle doğudaki dağlık alanlarda ormanlara da rastlanır. Orman bakımından % 9 ile 5. sıradadır. Akarsu boylarında kavakçılıkta yapılır.
En fazla yağış İlkbaharda en az yağış Yazın düşer.

İklim Ve Bitki örtüsünün etkileri:

  1. Nadasa bırakılan topraklar oranının en fazla olduğu bölgemizdir.
  2. Tarımsal ürün çeşitliliğini ve tarımsal verimiz azaltmıştır.
  3. Sulanabilen alanlar dışında sebze tarımı olumsuz etkilenmiştir.
  4. Don olayı çok görüldüğü için meyve çeşitliliği azalmıştır.
  5. Bozkırların geniş yer tutması nedeniyle küçükbaş hayvancılık yaygınlaşmıştır.
  6. En yaygın yapı malzemesi kerpiçtir.
  7. Yerleşmenin toplu olmasına neden olmuştur.

TARIMI NE HAYVANCILIK:
Bölgenin ekonomisi tarıma dayanır. Ekili-dikili alanlar bakımından Marmara Bölgesinden sonra 2. sırada yer alır (% 27). Çalışan nüfusun büyük bölümü tarımda çalışır. Fakat tarımın en önemli sorunu sulama ihtiyacıdır. Bölgede en çok üretilen ürün buğdaydır. Diğer ürünler şekerpancarı ( şeker fabrikaları bölgede fazladır.), Üzüm, Mercimek, Yulaf, Çavdar, Ayçiçeği, Haşhaş, çeşitli meyveler ve sebzelerdir.
Bölgede küçükbaş hayvancılık yaygın olarak yapılır. Ankara çevresinde tiftik keçisi, Sivas ve Konya çevresinde koyun çok yetiştirilir.

YER ALTI ZENGİNLİKLERİ:

  • Krom: Eskişehir - Mihalıççık, Kayseri ve Sivas.
  • Kayatuzu: Kırşehir, Çankırı, Nevşehir, Yozgat.
  • Linyit: Sivas - Kangal. (Burada bir de termik santralde bulunmaktadır.)
  • Demir: Kayseri - Develi, Sivas-Kangal, Ankara-Haymana.
  • Toryum: Eskişehir - Sivrihisar. Çinko: Konya-Bozkır, Niğde-Bor (Türkiye’de 2. sırada).
  • Lületaşı: Eskişehir (Türkiye’de ve Dünya’da 1.).
  • Volfram: Kırıkkale - Keskin, Niğde (Türkiye’de 2. sırada).

ENDÜSTRİSİ:

  • Sanayi Yukarı Sakarya Bölümünde gelişmiştir.
  • Eskişehir: Lokomotif, besin, motor, çimento, inşaat, malzemeleri, şeker, et deri sanayisi vardır.
  • Ankara: Dokuma, besin, tarım araçları, çimento, alkollü içki, mobilya, selüloz, kağıt, karton, deri ve et sanayisi vardır.
  • Konya: Tarım araçları, besin, motor, çimento, süt ürünleri, inşaat malzemeleri, selüloz, kağıt ve şeker vs.
  • Kayseri: Halıcılık, meyve suyu, pamuklu dokuma, pastırma ve sucuk sanayisi.
  • Kırıkkale: Silah sanayi, Orta Anadolu Rafinerisi.
  • Sivas: Besin, Yem, Çimento, demir-çelik, et entegre, demiryolları bakım ve onarım tesisleri vardır.

NÜFUSU VE YERLEŞMESİ:
Nüfusu 2000 sayımına göre 11.6 milyondur. Nüfus yoğunluğu Km2’ye 71 kişidir. Bu Türkiye ortalamasının altındadır. (Türkiye ortalaması Km2’ye 83 kişi). Nüfus artış hızı %o 16’dır (Türkiye ortalaması %o 18.34).
Nüfusun % 69’u kentte yaşar (Türkiye ortalaması % 65). Yukarı Sakarya Bölümü en yoğun nüfuslu alandır. Nüfus genellikle bölgenin çevresindeki dağ eteklerindeki ovalara yoğunlaşmıştır.
Ülkemizin başkenti ve 2.büyük kenti Ankara bölgede yer almaktadır.

TÜRKİYE EKONOMİSİNE KATKISI:
Ekonomisinde tarım hakim faaliyettir. Bölge yurdumuzun tahıl ambarıdır. Yurdumuzda Buğday (%35), Arpa (%45), Şekerpancarı (%40), Baklagiller (%30), Meyvecilik (%20) oranında yapılır. Bölgede Ankara, Eskişehir, Konya, Kayseri, Kırıkkale ve Sivas gibi sanayi kentleri vardır. Türkiye Endüstri üretiminin % 15’i bu bölgemizden sağlanmaktadır. Bölgenin turizm gelirleri de fazladır.

TARİHİ ÖNEMİ:
Sivas Kongresi Sivas kentinde yapılmıştır. Ankara’da da ilk TBMM açılmıştır. Bu tarihten sonra Milli Mücadelenin merkezi olmuştur.

BÖLGENİN BÖLÜMLERİ :
1-Konya Bölümü :

  • Türkiye’nin en az yağış alan bölümüdür.
  • Km2 ye düşen insan sayısının en az olduğu bölümlerden birisidir.
  • En çok tahıl üreten bölümdür.
  • Yukarı Sakarya dan sonra sanayinin en fazla geliştiği bölümdür.
  • Geniş kapalı havzalar çoktur.
  • Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır.
  • Önemli şehirleri Konya ,Karaman,Aksaray dır.

2-Yukarı Sakarya :

  • Ulaşım yolları üzerinde olduğu için en gelişmiş bölümüdür.
  • İklimi en elverişli bölümdür.
  • Şehirleşme oranının en fazla olduğu bölümdür.
  • Yağış miktarı diğer bölümlere göre biraz artmıştır.
  • Nüfus yoğunluğu en fazla olduğu bölümdür.Nüfusun yarıya yakını bu bölümdedir.
  • Sulama imkanları daha fazladır.
  • Tarımda modern araçların kullanımı artmıştır.
  • Hayvancılık gelişmiştir.
  • Turizm fazla gelişmemiştir.
  • Ankara ve Eskişehir önemli şehirleridir.

3-Orta Kızılırmak Bölümü:

  • Nüfus daha çok Kızılırmak yayı güneyinde toplanmıştır.
  • Kırsal nüfusun yoğunluğunun en fazla olduğu bölümdür.
  • Turizm in en fazla geliştiği bölümdür.
  • Bölgenin en yüksek yerleri bu bölümdedir.
  • Peribacaları bu bölümdedir.
  • Önemli şehirleri Kayseri,Kırıkkale,Çankırı,Kırşehir,Nevşehir,Niğde,Yozgat..
  • Kuzeyi daha engebelidir.

4-Yukarı Kızılırmak :

  • Bölgenin yüzölçümü en küçük,nüfus yoğunluğu en az bölümüdür.
  • En dağlık ve en karasal bölümüdür.
  • Tarım alanları en dar olan bölümdür.
  • Yükseltiyle yağışı en fazla olan bölümdür.
  • En geri kalmış bölümdür.
  • Akarsuları acıdır.Arazi Jipslidir.
  • Büyükbaş hayvancılık gelişmiştir.
  • Kırsal nüfus fazla,kent nüfusu azdır.
  • Sivas en önemli yerleşim yeridir.

BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ:

  • En fazla nadasa bırakılan bölgedir.
  • En büyük kapalı havzamız buradadır (Tuz Gölü)
  • En tuzlu gölümüz %o 32 ile Tuz Gölüdür.
  • Kapladığı alan yıl içinde en fazla değişen göl Tuz gölüdür.
  • Göllerin oluşum bakımından en fazla çeşitlilik gösterdiği bölgedir.
  • Sel rejimli akarsuların görüldüğü bölgedir.
  • Dünya boraks rezervinin yarısı bölgededir.
  • Buğday, Şekerpancarı ,Elma ve yeşil mercimeğin en fazla üretildiği bölgedir.
  • Lületaşının tek çıkarıldığı yer Eskişehir’dir.
  • Karstik şekillere en çok rastlanan 2.bölgemizdir. (Sivas, Çankırı)
  • Konya rüzgar aşındırmasının en fazla olduğu yerdir.
  • Türkiye’nin tahıl ambarıdır.
  • İklimden dolayı kerpiç en çok kullanılan yapı malzemesidir.
  • Ulaşımı yeryüzü şekilleri sayesinde çok uygundur.
  • En az yağış alan bölgemizdir
  • Ortalama yükseltisi 1000 metredir. En yüksek yeri Erciyes Dağıdır.
  • Küçükbaş hayvan sayısı en fazla olan bölgedir.
  • Nüfus bakımından 2. olmasına rağmen alanı büyük olduğu için yoğunluk azdır.
  • Tek uçak fabrikamız Eskişehir’dedir.
  • Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır.
  • İklimi sert ve karasaldır
  • Kentleşme oranı düşük, kırsal yerleşme topludur.
  • Yaz kuraklığının erken başlaması sebze üretimini olumsuz yönde etkiler.
  • Bölgede endüstri bitkilerinden şekerpancarı, tahıllardan buğday çok yetiştirilir.
  • En uzun akarsuyumuz Kızılırmak nehrinin büyük kısmı bölgededir.