saç dökülmeleri ve tedavisi

Saç dökülmesi sık rastlanan bir rahatsızlıktır. Dış görüntünün önemli bir bölümünü oluşturan saçlardaki problemler hem fiziksel, hem psikolojik olarak rahatsızlık verir. Saç dökülmesi saçlı derinin tümüne yayılabilir veya bir kaç alanda lokalize olabilir; bu kalıcı tahribat veya geçici dönemsel dökülmeler şeklinde de gelişebilir. Toplumda en sık karşılaşılan iki ayrı tip saç dökülmesinin üzerinde durmak gerekiyor.

Saç Dökülmeleri ve Tedavisi
Saç dökülmesi bir çok kişinin şikayetçi olduğu bir problemdir. Problemin saç dökülmesinde bir artış mı, yoksa saçlarda seyrelme veya kelleşme mi olduğu muhakkak belirlenmelidir. Saç dökülmesi en çok tarama ve yıkanma esnasında belirginleşir.

Normalde saçlarımız ne kadar dökülür?
Günde 100 kadar yıkama sonrasında ise 200’e yakın saçın dökülmesi normaldir. Bu sayının üzerindeki dökülmeler normal değildir ve bir Dermatoloji Uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Hangi tip saç dökülmeleri olağandır ve tedavi gerektirmez?
Doğum, ateşli hastalık ve ağır hastalık, yaralanma ve cerrahi girişim gibi durumlardan 2-3 ay sonra saçlarda dökülme görülebilir. Bazen de guatr tedavisinde kullanılan ilaçlar, A vitamini, kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar dökülmeye neden olabilir. Bu tarz dökülmelerde saçlı deri normaldir. Tedavi gerekmez, saçlar genellikle kendiliğinden gelir.

İç hastalıklarına bağlı gelişen dökülmeler nelerdir?
Demir eksikliğine bağlı kansızlık, guatr gibi hastalıklarda saçlar dökülebilir. Bu durumda dökülmenin durması için altta yatan hastalığın tedavi edilmesi gerekir.

Saç kıran nasıl bir saç dökülmesidir ve nasıl tedavi edilir?
Halk arasında saç kıran olarak bilinen, alopesi areata hastalığında ise iyi sınırlı para şeklinde saçların tamamıyla döküldüğü alanlar vardır. Tedavi de kapalı uygulama ile kortizonlu krem uygulaması, saçsız alanlara kortizon enjeksiyonu yapılabilir. Bazen sistemik kortizon tedavisi uygulanabilir. Ayrıca saç çıkışını uyaran bazı ilaçlar da tedavide kullanılabilir. Bu tip saç dökülmelerinde muhakkak bir Dermatoloji Uzmanına başvurulmalıdır.

Erkek tipi saç dökülmesi nedir?
Erkek tipi saç dökülmesi, sıklıkla erkeklerde görülen, fakat son yıllarda kadınlarda da sık görülmeye başlayan, şakak ve tepedeki saçların seyreldiği veya tamamen döküldüğü bir hastalıktır. Bu tip dökülme erkeklerde daha fazla görüldüğü için erkek tipi saç dökülmesi veya kalıtsal saç dökülmesi olarak bilinir. Erkeklerde bu tip saç dökülmesi şakak ve tepe bölgesinde görülür. Kadınlarda ise saçlı derinin üst bölümündeki saçların bütününde seyrelme görülür. Saçların seyreldiği bu alanların kenarlarında olgunlaşmamış ince, kısa, uca doğru giderek incelen saçlar bulunur.

Erkek tipi dökülmenin tedavisi nasıl yapılır?
Tedavide Minoksidil % 2 lik solüsyonun günde 2 kez 6 aylık süre ile uygulanması, erkeklerin %30unda, kadınların ise daha fazlasında, kozmetik olarak fark edilebilen saç çıkışı olur. En iyi yanıt, saçlarında seyrelme olup, kellik gelişmemiş hastalarda alınır. Bu tedavi saçlarında dökülme olan yaşlı kadınlarda da etkilidir.Diğer tedavi yöntemi ise erkek hastalar tarafından finasterid içeren bir hapın günde bir kez kullanılmasıdır. Finasterid kıl kökünde aktif erkeklik hormonu oluşmasını engelleyerek etkili olur.

Kadınlarda dökülme ile birlikte sivilce, kıllanma artışı, adet düzensizliği problemi var ise Dermatoloji Uzmanı tarafından derin araştırma yapılmalıdır.

Bu tedavilere cevap vermeyen olgularda başın enseye yakın bölgesinden alınan saç transplantları 1-2 saç kökü içeren küçük deri parçaları halinde saçın ön bölümüne ekilebilir

Çinko eksikliği ve saç dökülmesi
Çinko yetersizlikleri çocuklarda büyümenin durmasına ve yetişkinlerde de saç dökülmelerine neden olmaktadır. Çinko yiyeceklerin çoğunda bulunur. Fakat, bunların bazılarındaki çinkodan insanın yararlanması güçleşir (emilim yetersizliklerine bağlı olarak). Hayvansal yiyeceklerdeki çinkonun emilimi genellikle bitkisel yiyeceklere oranla daha yüksektir. Özellikle et, peynir, karaciğer çinkodan zengindir. Bitkisel besinlerden ise badem, ceviz, buğday, bulgur ve mantar çinkodan zengindir.

Sonbaharda saç dökülmesi normal
Sonbaharda saçlarda görülen günde 100- 150 tel dökülme normaldir. Bu dönemde iyi beslenemiyoruz. Sebze ve meyvenin azalmasından dolayı yeterince vitamin alamıyoruz. Sonbaharda dökülen saçların yerine, kış aylarında vücut soğuğa adapte olduğu için yenileri çıkmaya başlayacaktır. Çıkan yeni saçlar da ilkbaharda canlanarak, belirgin hale gelecektir. Eğer kış geldiğinde saç hâlâ çok fazla dökülüyorsa o zaman bir cildiye doktoruna gitmekte fayda vardır. Bu durumda da kişilere besleyici ve vitaminli şampuanlar öneriliyor. Sonbahar aylarında da havaların soğumaya başlamasıyla birlikte saç soğanı da daralır ve büzüşür. Saç soğanı eski ölçüsüne göre daha küçük olunca içindeki saçı besleyen damarlar da küçülür. Bu nedenle saç daha az beslenmiş olur. Bir süre sonra bu beslenme yeterli gelmeyince de saç dökülmeye başlar. Saçın kısa ya da uzun olması fark etmez. Ama bazı kişilerde dökülme daha az olabileceği için fark etmeyebilirler. Özellikle şişman yani yağlı kişiler bu durumdan daha az etkilenir. Vücut soğuğa alışıncaya kadar dökülme olur. Özellikle kış aylarında saçı soğuktan korumak gerekir, bu yüzden ıslak saçla dışarı çıkılmamalıdır.

Androjenik alopesi(erkek tipi saç dökülmesi)
Saçlı derinin belirli bölümlerinde simetrik gelişen, erkeklerde sıkça rastlanan bir saç kaybı şekli. Saç dökülmesi şakaklardan başlayıp, tepeye doğru ilerler. Saç sayısında azalma, incelme, kısalma göze çarpar. Kadınlarda ise genelde saçların cılızlaşması,seyrelmesi şeklinde bulgu verir. Erkeklerin %70 inde rastladığımız bu dökülme kadınların %10 unda karşımıza çıkmaktadır. Genellikle 20 lı uaşların sonunda başlar, dökülmenin hızı bireysel olarak değişik hızlarda ilerler ve bazen çevre faktörlerinınde etkisiyle değişebilir. Bu tip dökülmeler şiddetli vakalarda tüm tepenin açılmasına kadar ilerleyebilir ve kişinin psikolojik sorunlarının da gelişmesine neden olabilir.

Saçlar incelir
Etkilenen bölgelerde saçlar inceleşir ve seyrekleşir. Oluşumunda erkeklik hormonu olan testtesteronun cilde temasında oluşan dehidrotestesteronun kıl köklerini inceltici etkisi vardır.

Uzun süreli tedavi gerekebilir
Tedavisi ve takibinde hastaların uzun süreli izlenmeleri ile olumlu sonuçlar alınabiliyor. Özellikle minoxidil içeren saç spreyleri veya finasterid içeren tabletler olumlu sonuçlar oluşturuyor. İlaçlar düzgün olarak kullanıldığında ve destekleyici tedavi ile zenginleştirildiğinde, etkinlik artabiliyor ve saç dökülmesi durabiliyor. Etkinliği uzun süre ve dikkatli kullanımla görülüyor.

Semptomatik (dönemsel) dökülmeler
Kadın ve erkeklerde eş sıklıkta rastlanan saç dökülme şikayeti. Tek bir hastalık olmayıp bir takım diğer hastalıklarla beraber saç köklerininritmik siklüsünün bozulması sonucu gelişebiliyor. Doğum yapan kadınlarda , tiroit bezinin çalışma bozukluklarında ciddi sistemik hastalıklar (zatüre, kan kaybı, böbrek hastalıkları. . . . . ), büyük üzüntüler ve korkulardan sonra bunu izleyen 5-6 ay içinde döklmeler olabilir, bu tarz dökülmeler 3-5 ay kadar sürebilir. Saç kayıplarının diğe bir sık nedenide vitamin ve mineral eksiklikleri olup bunları diyetle yeterli alınmaması veya kaybın çok olması, vejeteryanlık, emilim bozuklukları saç dökülmelerini hızlandırıyor. Bütün bu nedenlerin tesbiti için, muayene tetikten sonra gerekli tahliller yaptırmalısınız. Hastadaki dökülme nedeni saptandıktan sonra sebebe yönelik takviyeler ve destekleyici önerilerle saçlar tekrar kazanılıyor.