ABONE OLMemorial Diyarbakır Hastanesi Biyokimya Bölümü'nden Uzm. Dr. Servet Külahçıoğlu, kolesterol yüksekliğinin vücuttaki zararlı etkileri hakkında bilgi verdi.
Sağlıklı bir kişinin kanında 8 saat açlıktan sonra ölçülen lipid düzeyinin yüzde 400-700 miligram olduğunu belirten Uzm. Dr. Külahçıoğlu, bunun 1/4 'ü trigliserit, yüzde 140-200 miligramının ise kolesterol olduğunu söyledi. Uzm. Dr. Külahçıoğlu, "Dışarıdan besinlerle her gün 0,3-0,9 gram kolesterol alınır. Günlük 1,5-2 gram kolesterol ise vücutta karaciğer ve bağırsaklarda yapılır. Kolesterol iyi ve kötü olmak üzere ikiye ayrılır. Kandaki kolesterol düzeyi yaşla beraber artar ve erkeklerde daha fazla bulunur. Kötü kolesterol yani LDL, düşük yoğunluklu kolesteroldür. İyi kolesterol yani HDL ise yüksek yoğunluklu kolesteroldür. HDL damar duvarındaki kolesterolü dışarıya taşır. Dolayısıyla ateroskleroz (damar sertliği) için koruyucudur. Damar tıkanıklığının ve damarlarda pıhtı oluşumunun en büyük nedeni, LDL kolesterolün birikimidir. Damar duvarında oluşan hasar arttıkça LDL kolesterolün birikimi de artar. Bu duruma vücudun çalışması sonucu oluşan serbest oksijen radikalleri ile oksitlenme eklenince birbirini takip eden biyokimyasal olaylar zinciri başlar ve damar tıkanıklığına yol açar. Türkiye'de HDL düzeyi diğer toplumlara göre daha düşüktür" dedi.
KOLESTEROL YÜKSEKLİĞİ DAMAR TIKANIKLIĞINI TETİKLİYOR
Kandaki kolesterol düzeyinin yüksekliği ile kalp damar hastalığı arasında bir ilişki bulunduğunu kaydeden Uzm. Dr. Külahçıoğlu, "Kolesterolden zengin besinler kan kolesterolünü yükseltir. Bu beslenme tarzı uzun süre devam ederse, kolesterol yüksekliği de buna bağlı olarak artış gösterir. Böylece damar tıkanıklığı kaçınılmaz olur. Damarların etrafında biriken lipid, bir süre sonra damarlarda daralmaya ve çeşitli organlara giden kan akışının yavaşlamasına yol açar. Tıkanıklık, özellikle büyük damarlarda görülür. Kalbi besleyen damarlarda oluşursa kalp krizine, beyni besleyen damarlarda oluşursa inmeye hatta ölüme neden olur. Total kolesterol düzeyi 300 miligramın üzerine çıktığında kalp krizi geçirme riski 2-3 kat artar. Kolesterol yüksekliğine eklenen sigara, hipertansiyon, şeker hastalığı, şişmanlık, hareketsiz yaşam ve alkol hayatı büyük oranda tehdit eder. LDL kolesterol düzeyi 115 mg/dl altında, HDL kolesterol düzeyi 40 mg/dl üzerinde tutulursa kalp damar hastalığı riski büyük ölçüde azaltılmış olur. Ayrıca yüksek trigliserit düzeyleri de damar tıkanıklığına neden olduğundan trigliserit düzeyinin 150 miligramın altında olması gerekir" diye konuştu.
"20 YAŞ SONRASI KOLESTEROL DÜZEYİ ÖLÇÜLMELİ"
20 yaşın üzerindeki kişilerin kan kolesterol düzeyinin mutlaka ölçülmesi gerektiğini kaydeden Uzm. Dr. Külahçıoğlu, "Ailesel yatkınlığı ve şeker hastalığı olanlarda damar tıkanıklığı daha sık görüldüğü için kolesterol ölçümü daha sık yapılmalı ve daha düşük düzeyde tutulması için gerekli önlemler alınmalıdır. Türkiye'de en sık ölüm nedeni kalp damar hastalıklarıdır. Damar tıkanıklığına bağlı kalp krizi ve inmede hasta bazen sağlık merkezlerine ulaştırılamadan kaybedilebilmektedir. Dolayısıyla yıllar içinde sinsi bir şekilde ilerleyen bu hastalığa yol açan sebepler önceden tespit edilmeli ve buna yönelik beslenme ile yaşam tarzı değişikliğiyle korunma sağlanmalıdır. Yaşam tarzı değişikliğinde; diyet, egzersiz, kilo verme, sigara ve alkolün bırakılması, beslenme tarzı değişikliğinde ise; hastanın özellikle meyve, sebze, tahıl ve lifli gıdalar, balık, beyaz et, az yağlı süt gibi gıdalar ile beslenmesi önerilmektedir. Beslenme ve yaşam tarzı değişikliği ile kolesterol yüksekliği önlenemezse ilgili doktor tarafından başlanacak koruyucu ve tedavi edici ilaçlar kullanılmalıdır. İlaca başlama sınırı ve süresi kişinin kan kolesterol düzeyine, risk faktörlerine göre yine doktor tarafından belirlenir. Tüm bu önlemler alındığında bu hastalıklardan ölüm 4 kattan fazla azaltılmış olur. Kolesterol düşürücü ilaçların yan etkileri ve etkinliği yapılacak kan tahlilleri ile izlenebilmektedir" şeklinde konuştu.(İHA)
