ABONE OLKAYALIK DAĞLAR BENEKLİ HUMMASI
Ateş, makulopapüler döküntü ile seyreden bir hastalıktır. Amerikan kıtasında endemik olan bu hastalıkta tavşan, köstebek, fare gibi kemiriciler rezervuar, kene vektördür. İnsana infekte kenelerin ısırmasıyla bulaşır. Ricketsia rickettsii tarafından oluşturulan bir hastalıktır.
BELİRTİLERİ
Kuluçka dönemi 2-14 gündür. Hastalık baş ağrısı, halsizlik, bel ağrısı, kas, kemik, eklem ağrıları, ateş gibi şikayetlerle başlar. Ateş 40 C kadar yükselir. Ortalama üçüncü günde basmakla solmayan makülopapüler döküntüler ortaya çıkar. Ağır olgularda menenjit ve koma görülebilir. Eğer ikinci hafta sonuna kadar hasta kaybedilmezse ateş düşer, lezyonlar iyileşir. Tedavi edilmediğinde olguların %20'sinde ölüm görülür.
TANI
Hayvan deneyleri yapılabilir. Ayrıca serolojik tanı amacıyla Weil-Felix deneyinde titre 1/320 veya daha yüksek olmak üzere OX2 ve OX19 ile pozitif sonuç alınır.
TEDAVİ
Tetrasiklin 25 mg/kg/gün veya Kloramfenikol 50 mg/kg/gün kullanılır.
KORUNMA
Kenelerle mücadele etmek, kenelerden uzak durmak gerekmektedir. Endemik olduğu bölgelerde kullanılan bir aşısı vardır.
MARSİLYA HUMMASI
Akdeniz Bölgesi'nde endemik olarak görülen, insana kene ısırığı ile bulaşan bir hastalıktır. R.conorii tarafından oluşturulan bir hastalıktır.
BELİRTİLERİ
Kuluçka süresi ortalama 5-7 gündür. Hastalık ani titreme ile başlar ve ateş 39-40 C kadar yükselir. Sürekli olarak bel, baş, kas, eklem, göz dibi ağrısı vardır. Işığa hassasiyet, konjunktivalarda kızarıklık olur. Ateş yükseldiğinde kenenin ısırdığı yerde etrafı kırmızı mor bir bölgeyle çevrili birkaç milimetre çapında kara nekrotik bir bölge şeklinde bir yara gelişir, ağrısız olan bu ülser hastalık için tipiktir. Hastalığın başlangıcından 3-4 gün sonra makülopapüler döküntüler ortaya çıkar. Döküntüler tüm vücutta olmakla beraber, el ayası ve ayak tabanında daha sıktır. Başlangıçta dökmeler bastırmakla kaybolur; daha sonra bunlar papül haline dönüşür ve elleyince düğmeymiş gibi hissedilir. Ateş hızla düşer ve hastalar iyileşir. Mortalitesi düşüktür, %2 kadar.
TANI
Hayvan deneyleri yapılabilir. Ayrıca serolojik tanı amacıyla kullanılan Weil-Felix deneyinde, hastalığın başlangıcından on gün sonra pozitif sonuç verir.
TEDAVİ
Tetrasiklin veya Kloramfenikol kullanılır.
KORUNMA
Kenelerle mücadele etmek, kenelerden uzak durmak gerekmektedir. Cansız aşısı vardır.
KUZEY ASYA BENEKLİ HUMMASI
İyi seyirli bir hastalıktır. Yabanıl kemiriciler kaynaktır. Ixodid türü kenelerin ısırmasıyla insana bulaşır. R.sibirica etken olduğu bir hastalıktır.
BELİRTİLERİ
Kuluçka dönemi beş gün kadar olup baş ağrısı, kas ağrıları, iştahsızlık ve ateş gibi belirtilerle başlar.Kenenin ısırdığı yerdeki lezyon küçüktür, ortasında kabuk vardır. Yakın lenf bezleri tutulur. Vücutta dökmeler oluşur. Ateş yaklaşık on gün kadar sonra aniden düşer.
TANI, TEDAVİ VE KORUNMA
Diğer riketsiyozlar ile aynıdır.
HAZIRLAYANLAR; Dr Yasmin KURTOĞLU, Dr Cemal BULUT
